زمان مطالعه: 5 دقیقه
5/5 - (12 امتیاز)

بانکداری باز روشی نوین برای افزایش تعامل بانکها با مشتریان و بر عکس است. پلتفرم بانکداری باز به شرکت‌های ارائه‌ دهنده خدمات مالی و خدمات پرداخت فرصت خوب و قابل توجهی را می دهد تا سرویس های خود را به مردم ارائه کنند و در ازای آن از مشتریان خود ارزش افزوده بیشتری را دریافت کنند . مزایای آن قدر زیاد است که که می توان به سادگی از معدود معایب آن نیز چشم پوشی نمود. این پلتفرم شاید در کشور عزیزمان ایران تازگی داشته باشد ، اما برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ در ایالات متحده امریکا و در اوج بحران اقتصادی آمریکا به کار گرفته شد . عدم اعتماد مردم به بانکداری سنتی و علاقه به فناوری هایی مثل مایکروسافت و فیسبوک که مالک آن مارک زاکربرگ می‌باشد زمینه ساز این روش شد.

مفهوم بانکداری باز به زبان ساده

تعریف بانکداری باز (Open Banking) به زبان ساده. این بستر به کاربر کمک می کند که با استفاده از رابط برنامه‌‌ نویسی کاربردی (API)، به یک شبکه مالی – بانکی دسترسی داشته باشد. به کمک Open Banking، خدمات بانکی از جمله واریز وجوه و امثالهم فقط در شعبه های بانکها ارائه نمی شود، بلکه با استفاده از پلتفرم هایی که به کمک توسعه فناوری اطلاعات ایجاد شده اند مانند ارائه درگاه پرداخت نیز قابل انجام است.

بانکداری بازو وب سرویس های آن

نحوه عملکرد بانکداری باز چگونه است؟

حال که با تعریف آن آشنا شدیم باید در مورد نحوه عملکرد آن صحبت کنیم. ما با معجزه گر هایی به نام رابط های برنامه نویسی (API) مواجه هستیم که عملیات ها و تراکنش های بانکی را برای کاربر انجام می دهد . در اینگونه پلتفرم ها، اطلاعات مالی مشتری به صورت الکترونیکی و اینترنتی در بستری کاملا امن و با اجازه خود مشتری به اشتراک گذاشته می شود.  API ها به مشتریان کمک می‌کنند تا به اطلاعات مالی خود دست پیدا کنند. 

خدماتی که در بانکداری باز صورت می گیرد

 خدمات بسیار متنوعی که این پلتفرم ها ارائه می کنند عبارتند از :

سرویس های مبتنی بر حساب

  1. ابزارهای حسابداری و مدیریت مالی شخصی (PFM)، از مهم ترین و جذاب ترین خدمات این پلتفرم است. باید مشتری (کاربر) به نرم افزار یا وب سایت اجازه دسترسی بدهد. در این صورت امکان برای او به وجود می آید که از دخل و خرج خود مطلع شود و برای خود یک برنامه مناسب در نظر بگیرذ.
  2. خدماتی که فین‌تک ارائه می‌دهد، مانند مدیریت سهم‌بندی کردن وجوه، مدیریت منابع کیف پول و تسویه با پذیرندگان کیف پول و…
  3. سرویس مبتنی بر حساب، داده های حاصل از تراکنش مشتریان را در اختیار صاحبان مشاغل قرار می دهد تا پر فروش ترین محصولات خود را بشناسند.
  4. وضعیتی دقیق و شفاف از وضعیت فعلی حساب بانکی و ریسک های وام مد نظر مشتری را ارائه می کند.
  5. استعلام وام بانکی و چک برگشتی، مقایسه وام‌ها، مقایسه حساب‌های سپرده بانکی، تبدیل شماره حساب به شبا و تبدیل شماره کارت به شبا و …
  6. ارائه درگاه های پرداخت مستقیم و تسویه زمان بندی شده آن در حساب صاحبان کسب و کار ها.

خدمات مرتبط با بازار سرمایه و بورس

در ادامه ذکر مزایایی ، فناوری و تکنولوژِی های جدی باعث شده اند که بسیاری از شرکت‌ مالی مرتبط با بورس و بازار سرمایه به راحتی بتوانند اطلاعات مربوط به سود و ضرر شرکت‌ ها، صورت حساب های مالی و کدال، اطلاعات بازار ارز و فلزات گرانبها و بازار بورس و فرابورس و بازار سرمایه را دریافت کرده و در اختیار کاربر قرار دهند.

پیشنهاد ویژه این پست : سرویس پل پی چیست؟

خدمت های تسهیل کننده عملیات پرداخت

یکی دیگر از مهم ترین خدمات بانکداری باز Direct Debit یا همان برداشت خودکار از حساب بانکی یا همان برداشت مستقیم است. کاربر به کمک این سرویس می تواند اطمینان حاصل کند که قبوض، اجاره خانه، قسط وام و سایر تراکنش ها به صورت خودکار و اتوماتیک از حساب شان در سر رسید مقرر کسر می شود و به حساب بانکی مقصد واریز می شود.

 

مهم ترین مزایای بانکداری اینترنتی

بر کسی پوشیده نیست که بانکداری اینترنتی باز با شبکه سازی هوشمندانه و امنی که انجام داده است بانک داری الکترونیک را تسهیل کرده است. و به  شرکت‌ های خدمات مالی فرصتی را داده است که بتوانند ایده های خود در حوزه بانکی و مالی را عملی کنند.

مهم ترین مزایای بانکداری باز (Open Banking) می‌توان به این موارد زیر اشاره کرد؛

  1. آسان‌تر کردن عملیات بانکی به کمک فناوری API
  2. متمرکز کردن خدمات مختلف بانکی
  3. منظم کردن عملیات بانکی
  4. افزایش تعداد سرویس‌ ها در بازار مالی و ایجاد رقابت سازنده میان آن‌ها
  5. حفظ حریم خصوصی مشتریان
  6. بهبود تجربه کاربری در استفاده از خدمات بانکی

مزایای بانکداری باز | پلتفرم بانکداری باز

معایب خدمات پرداخت اینترنتی

همان خطراتی که بانک داری الکترونیکی را تهدید می کنند، بانکداری باز و خدمات پرداخت اینترنتی نیز مورد تهدید قرار می دهند. حمله های سایبری و مهندسی های اجتماعی از جمله خطراتی هستند که کاربران را تهدید می کنند. کاربران ممکن است در دام برنامه ها و یا درگاه های پرداخت فیک و جعلی بیافتند و  اطلاعات بانکی و مالی کاربران در اختیار افراد ثالثی قرار بگیرد و حساب بانکی کاربران مورد تعرض و سوء استفاده قرار بگیرد. با این وجود متخصصان و صاحب نظران این پلتفرم تلاش می کنند تا با استفاده از پیشرفت های تکنولوژی در حوزه آی تی (IT) ، این تهدید ها و معایب را به حداقل برسانند.

بانکداری باز در توسعه اقتصاد

میزان پیشرفت بانکداری باز در ایران چه قدر است؟

بانکداری باز روز به روز در ایران شناخته تر می شود ولی همچنان در ابتدای راه است. همان طور که قبلا نیز ذکر شد، فعلا دستور العمل و قوانین جامعی در این حوزه ارائه نداده است. البته تعداد قابل توجهی از اپلیکیشن ها و سایت ها در ایران با شناخت این تعریف و اطلاع از این پلتفرم استفاده می کنند که می توان برای مثال به اپلیکیشن آوا سامانه جامع خدمات مالی اشاره کرد. بانک هایی نظیر بانک های ملت، بانکداری مجازی پاسارگاد، تجارت و … در این حوزه و تعامل با شرکت های ثالث پیشگام هستند.

در ایران دو مانع بر سر راه وجود دارد که به ترتیب عبارت اند از :

  1. استاندارد و ضوابط فنی مشخصی وجود ندارد.
  2. پلتفرم بانکداری باز هنوز برای مدیران ارشد بانکی تازگی دارد و به اندازه پتانسیل این شیوه بانکداری از آن استفاده نمی‌ کنند.

درگاه پرداخت نوینو پی در بانکداری باز

با توجه به خدمات و سریس های نوآورانه ای که به صورت الکترونیک در بانکداری باز ارائه میشود. در ارائه دهندگان درگاه پرداخت مستقیم نیز  شاهد تحولات و نوآوری هایی هستیم. که با سرویس ها و دسترسی های موجود امکانات و خدمات ارزنده ای را به کاربران ارائه میدهند که این خدمات شامل موارد زیر میباشد:

1- درگاه پرداخت مستقیم: درگاه های پرداخت اینترنتی که به صورت مستقیم و بدون واسط به سایت ها و فروشگاه های اینترنتی اختصاص داده میشود.

2- درگاه پرداخت شخصی: این درگاه ها علاوه بر امکان پیاده سازی بر روی سایت به صورت لینک پرداخت در مکان های مناسب برای دریافت هزینه ها به اشتراک گذاشته میشوند.

3- درگاه پرداخت واسط بانکی: این درگاه در واقع سریعترین درگاهی است که صاحب کسب و کار آنلاین میتواند دریافت نماید. و صدور درگاه پرداخت واسط به صورت درگاه اشتراکی است و برخلاف درگاه پرداخت مستقیم از طریق یک واسطه انجام میشود. تفاوت درگاه مستقیم و واسط

درگاه ایران کیش

با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی و خواست و نیاز مردم برای انجام سریع و امن تراکنش های مختلف بانکی ، بانکداری باز می تواند به صورت قابل توجه ای پیشرفت کند .

خیر ، بانکداری باز نتنها رقیبی برای بانکداری سنتی نخواهد بود بلکه به صورت ویژه بانکداری سنتی را در حوزه افزایش رضایت مشتریان یاری خواهد داد .

بانکداری باز هم در اپلکیشن ها و وب اپلیکیشن ها مورد استفاده قرار می گیرد . این برداشت که فقط در برنامه های موبایلی مورد استفاده قرار می گیرد اشتباه است .