در این مطلب میخوانید
بوم مدل کسب و کار Canvas وسیله ای که کسب و کار ها به وسیله آن میتوانند مراحل مختلف را طراحی کنند. با استفاده از این مدل کسب و کار مسیر تحلیل و ارزیابی پروژه به نوعی باز تر می شود.
کانواس همانند یک نقشه کلی عمل میکند تا مسیر ها و قدم های کل طرح را بیان کند. در بسیاری از شرکت ها از طریق همین مدل مراحل و فرآیند ها مورد بررسی، تحلیل و چالش قرار میگیرد.
در این مقاله از نوینو با موضوع بوم مدل کسب و کار چیست و انواع کاربرد ها و مزایای آن برای شرکت ها و کسب و کار های نوپا با شما خواهیم بود. پس با ما همراه باشید.
بوم مدل کسب و کار چیست؟
بوم مدل کسب و کار یا همان Canvas ابزاری است که طبق قائده ی اصولی آن شامل 9 بخش کلیدی پروژه است. که هر 9 قسمت آن شامل بخش های کلی و از پیش تعیین شده است. یعنی این بخش ها یک ساختار را تعیین میکند و طراحی آن برای هر کسب و کار متفاوت است.
برای مثال اگر کسی میخواهد کسب و کاری مانند علی بابا که در حوضه خدمات گردشگری فعالیت میکند راه بیاندازد نباید به دنبال بوم کسب کار علی بابا باشد. زیرا این فقط مختص به این شرکت است و یک مدل جدید بر اساس نیاز ها، ظرفیت ها و نیرو ها طراحی می شود.
آیا شما هم کسب و کاری را شروع کردید یا میخواهید شغلی جدید راه اندازی کنید؟ بوم کسب و کار همان نقشه ی ابتدای راه است. که به موجب آن مسیر خود را به منظور کار بهینه و صرفه جویی در هزینه ها طراحی خواهید کرد.
در ادامه هر یک از این قسمت ها را به شکلی روان توضیح خواهیم داد تا به راحتی بتوانید بوم مدل کسب و کار خود را طراحی و اجرا کنید.
پیشنهاد میشه مشاهده کنید : همه چیز در مورد راز موفقیت مارک زاکربرگ
مزایای بوم یا Canvas
بوم مدل کسب و کار Canvas به عنوان یک ابزار استراتژیک، یک روش ساده و قدرتمند برای توصیف و تحلیل مدل کسب و کارهاست. که به کارآفرینان و کسب و کارها کمک میکند تا مفهوم و عملکرد کسب و کار خود را به شکلی گرافیکی و ساده به دیگران معرفی کنند. در زیر به برخی از مزایای استفاده از بوم مدل کسب و کار Canvas اشاره می‌شود :
بوم مدل کسب و کار Canvas یک ابزار ساده است که به کارآفرینان کمک میکند تا مفهوم کسب و کار خود را به شکلی ساده و قابل فهم برای همه ارائه دهند. این ابزار قابلیت توصیف تمامی جنبه‌های کسب و کار را فراهم میکند.
با استفاده از Canvas، شرکت‌ها میتوانند بر روی جزئیات مهم و کلیدی کسب و کار خود تمرکز کرده و برنامه‌های استراتژیک خود را بر این اساس طراحی کنند.
این مدل امکان تحلیل SWOT یعنی (ضعف‌ها، قوت‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها) را بهبود می بخشد، به شرکت ها کمک می کند، استراتژی های بهتری را برای مقابله با چالش ها و بهره‌گیری از فرصت ها ارائه دهند.
استفاده از بوم یا Canvas می‌تواند باعث ایجاد تفاهم و توافق مشترک بین اعضای تیم و سایر ذینفعان کسب و کارتان شود، چرا که این مدل یک زبان مشترک و یک دید شناختی را فراهم میکند.
بوم مدل کسب و کار Canvas به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا با تغییرات در محیط کسب و کار و نیازهای بازار، مدل کسب و کار خود را به راحتی به‌روزرسانی و تغییر دهند.
با استفاده از این ابزار استراتژیک، شرکت‌ها میتوانند بهترین راهبردها را برای رشد، توسعه و بهبود کسب و کار خود شناسایی و اجرا کنند.
طراحی بوم مدل کسب و کار
همانطور که بالا تر گفتیم به جای اینکه دقیقا از نقشه و راه دیگر کسب و کار های بزرگ استفاده کنید میتوانید با الگو برداری از آن ها و با توجه به مراحل زیر بوم اختصاصی خود را تهیه نمایید. برای طراحی بوم مدل کسب و کار، میتوانید از مراحل زیر استفاده کنید تا هر یک از بخش‌های گفته شده را به‌طور جداگانه تحلیل و طراحی کنید. با توجه به این مراحل، میتوانید هر یک از بخش‌های بوم مدل کسب و کار خود را به‌طور جداگانه تحلیل و طراحی کرده و در نهایت این اجزا را به یک داستان کسب و کار یکپارچه تبدیل کنید که مفهوم و عملکرد کسب و کارتان را به شکل کلی و قابل فهمی نشان دهد.
1. بخش مشتریان (Customer Segments):
– شناسایی گروه‌های مشتریان مختلف که میتوانند به محصول یا خدمات شما علاقه‌مند باشند.
– تحلیل نیازها و ویژگی‌های مشتریان مختلف.
– طراحی استراتژی برای هر گروه مشتری جداگانه.
2. ارتباط با مشتریان (Customer Relationships):
– تعیین نوع ارتباطی که میخواهید با هر گروه مشتری داشته باشید (مثلاً خدمات پس از فروش، ارتباطات آنلاین و غیره).
– توسعه راهکارها برای حفظ و جلب مشتریان.
3. ارزش پیشنهادی (Value Proposition):
– شناسایی و تعریف دقیق ارزشی که محصول یا خدمات شما به مشتریان ارائه می‌دهد.
– تبیین نقاط قوت و تمایز محصول/خدمات شما نسبت به رقبا.
4. فعالیت‌های اصلی (Key Activities):
– شناسایی و تعیین فعالیت‌های کلیدی مورد نیاز برای ارائه ارزش به مشتریان.
– برنامه‌ریزی برای انجام و مدیریت این فعالیت‌ها.
5. شرکای کلیدی (Key Partnerships):
– شناسایی شرکای استراتژیک و نقش آنها در ارائه محصول یا خدمات.
– تعیین نحوه همکاری و ارتباط با این شرکای کلیدی.
6. کانال‌های توزیع (Channels):
– تعیین روش‌هایی که محصول یا خدمات شما به مشتریان می‌رسد (فروش آنلاین، فروشگاه‌ها، تبلیغات و غیره).
– برنامه‌ریزی برای بهینه‌سازی و مدیریت این کانال‌ها.
7. منابع اصلی (Key Resources):
– تعیین منابع و دارایی‌های کلیدی مورد نیاز برای انجام فعالیت‌ها و ارائه ارزش به مشتریان.
– برنامه‌ریزی برای بهینه‌سازی و مدیریت منابع.
8. جریان درآمد (Revenue Streams):
– شناسایی و تعریف منابع و درآمدهای مختلفی که از فروش محصول یا خدمات شما بدست می‌آید (فروش مستقیم، اشتراکی، تبلیغات و غیره).
– برنامه‌ریزی برای بهینه‌سازی و گسترش جریان درآمد.
9. ساختار هزینه‌ها (Cost Structure):
– شناسایی هزینه‌های مرتبط با انجام فعالیت‌ها و ارائه محصول یا خدمات.
– برنامه‌ریزی برای مدیریت و کاهش هزینه‌ها و بهینه‌سازی ساختار هزینه‌ها.
چرا باید از مدل کسب و کار استفاده کنیم؟
استفاده از بوم مدل کسب و کار، به شرکت‌ها و کارآفرینان کمک میکند تا به طور جامع‌تر و شفاف‌تر به تحلیل مدل کسب و کار خود بپردازند. این ابزار استراتژیک به آنها کمک میکند تا همه جنبه‌های کلیدی کسب و کارشان را از جمله مشتریان، ارزش پیشنهادی، منابع، درآمد و هزینه‌ها را به یک نگاه گرافیکی و ساده مورد بررسی قرار دهند.
برای مثال، فرض کنید یک شرکت نوپای فناوری تصمیم به طراحی یک اپلیکیشن موبایل دارد. با استفاده از بوم مدل کسب و کار، آنها میتوانند گروه‌های مشتریان مختلف خود را شناسایی کنند؛ مثلاً کاربران حرفه‌ای، دانشجویان یا کاربران خانگی. این ابزار به آنها کمک میکند تا ارزش پیشنهادی اپلیکیشن خود را نسبت به رقبا معین کنند؛ مثلاً ارائه سیستمی ساده و کارآمد برای مدیریت وظایف روزانه. از طریق این مدل، آنها میتوانند بهترین راهکارها برای تأمین منابع مورد نیاز مانند برنامه‌نویسان، تبلیغات و سرمایه‌گذاری را شناسایی و مدیریت کنند. به وضوح، بوم مدل کسب و کار به آنها اجازه می‌دهد تا به شکل دقیق‌تری استراتژی خود را برای تأسیس و موفقیت این اپلیکیشن مشخص کنند.
Canvas مناسب چه مشاغلی است؟
بوم مدل کسب و کار برای هر نوع مشاغلی که به دنبال توسعه و بهبود استراتژی‌های خود هستند، مناسب است. شرکت‌های فناوری و استارت اپ ها از این مدل برای بهترین استفاده از منابع، تعریف مخاطبان، ارائه ارزش بهتر و مدیریت هزینه‌ها بهره می‌برند. آنها میتوانند از این ابزار استراتژیک برای تحلیل بازار، تعریف مدل کسب و کار، ارتقاء جریان درآمد و شناسایی نقاط ضعف و قوت خود بهره‌گیری کنند. همچنین، بوم مدل کسب و کار برای کسب و کارهای خدماتی نیز بسیار مفید است. مشاغل مانند مشاوره، رستوران‌ها، خدمات بهداشتی و درمانی، فروش خدمات دیجیتال و… میتوانند با استفاده از این مدل، بهبود فرایندها، تعیین مخاطبان هدف و بهبود تجربه مشتری را مدیریت کنند و به شکلی موثرتر استراتژی‌های خود را طراحی کنند.
در کل، بوم مدل کسب و کار برای هر نوع مشاغلی که به دنبال بهبود و بهینه‌سازی استراتژی‌های خود هستند، مناسب است. این ابزار ارزشمند می‌تواند به شرکت‌ها در ارتقاء کسب و کارشان کمک کند، از شروع‌های جدید گرفته تا شرکت‌های بزرگ، به منظور دستیابی به هدف‌هایشان و بهبود عملکرد بهره‌گیری کنند.
پیشنهاد میشه ببینید : استارت آپ چیست؟
نمونه طراحی شده یک بوم مدل کسب و کار
در این بخش از نوینو یک نمونه طرح بوم مدل کسب و کار را جهت آشنایی بیشتر به همراه فایل لایه باز فتوشاپ به همراه فونت استفاده شده را برای شما فراهم شده است. جهت استفاده از طریق لینک زیر میتوانید فایل خام لایه باز این طرح را دانلود نمایید. جهت استفاده فایل را در فتوشاپ باز کنید و با توجه به توضیحات و مراحل بالا میتوانید Canvas اختصاصی خود را طراحی نمایید.
دانلود فایل طرح با فرمت PSD :